Mü'minin Mü'min Üzerindeki Hakları

Müslümanların birbiri üzerinde bulunan hakları karşılıklı olarak yerine getirmek de sadaka kapsamına girer. Bu haklardan bazıları geçmiş hadislerde zikredildi. Sahîhayn’de Ebû Hüreyre'den (r.a) Resûlullah'ın (s.a.v) şöyle buyurduğu rivayet edilir:

"Müslümanın müslüman üzerindeki hakkı beştir: Selâmı almak, hastayı ziyaret etmek, cenazeye katılmak, davete icabet etmek ve aksırana hayır duada bulunmak."

Müslim'in lafzı şöyledir:

"Müslümanın müslüman üzerindeki hakkı altıdır. Denildi ki:

'Onlar nedir ey Allah'ın Resûlü!' Buyurdu ki:

Karşılaştığın zaman ona selâm verirsin, seni davet ettiği zaman icabet edersin, senden nasihat istediği zaman kendisine nasihat edersin, aksırıp da Allah'a hamdettiğinde kendisine hayır duada bulunursun, hastalandığında ziyaret edersin ve öldüğü zaman cenazesine katılırsın.”1

Sahîhayn’de Berâ b. Âzib'den (r.a) şöyle rivayet edilir:

"Resûlullah (s.a.v) bizlere şu yedi hususu emir buyurdu: Hastaları ziyaret etmek, cenazelere katılmak, aksırana hayır dua etmek, yemin eden kişiyi yalancı çıkarmamak, mazluma yardım etmek, davet edene icabet etmek ve selâmı yaymak."

Müslim'in başka bir rivayetinde; "yemin edeni yalancı çıkarmamak" sözü yerine "kayıpları ilân etmek" ifadesi geçer.2

1 Buhârî, nr. 1240; Müslim, Selâm, 4 (nr. 2162); Ebû Davud, Edeb, 98 (nr. 5030); Tirmizî, Edeb, 45 (nr. 2809); Nesâî, Cenâiz, 53, Eymân, 13 (4/54, 7/8); Ahmed, el-Müsned, 2/322, 372; İbn Hibbân, es-Sahîh, nr. 241,242.
2 Buhârî, nr. 1239; Müslim, Libâs, 3 (nr. 2066); Nesâî, Cenâiz, 53, Eymân, 13 (4/54; 7/8); Tirmizî, Edeb. 45 (nr. 2809); Ahmed, el-Müsned, 4/284, 299; H Hibbân, es-Sahîh, nr. 340.

(İbn Receb el-Hanbelî, Hadislerle İlim ve Hikmet)